Je gebruikt Internet Explorer. Deze site werkt het best op een recentere browser zoals Chrome, Firefox of Safari. Lees hier meer

Gesloten voor uitbreiding en verbouwing
DO THE RIGHT DING/STEUN
Expo
28.04 Flag icon
24.06.2007

Kitsch, Camp of Design?

Neo1
Neo3

Onder deze vlag organiseert het Design Museum Gent vanaf eind april een eerder ongewone tentoonstelling. Een tentoonstelling die niet onmiddellijk van vanzelfsprekendheden vertrekt, maar vragen stelt aan de bezoeker. Vragen over het verwarrende fenomeen van kitsch en camp, over het designaspect aan de tuinkabouter van Philippe Starck, over de overdreven ornamentiek van het rococo. Wij hopen dat de bezoeker antwoorden vindt in de tentoonstelling. Of toch weer niet?

Wat is Kitsch?

Cliche1
Imitatie3

Kitsch is een moeilijk begrip. Volgens het verklarende woordenboek Van Dale is kitsch ‘schijnkunst, al wat niet echt van sentiment of niet werkelijk artistiek is, maar pretendeert het te zijn’. Kitsch is echter veel meer dan dat. Het is in de eerste plaats een subjectieve ervaring die door ieder individu anders beleefd wordt.

Omstreeks 1870 ontstond in Duitsland de term ‘Kitsch’. Dit vreselijk klinkende woord werd gebruikt voor het omschrijven van industrieel vervaardigde objecten van bedenkelijke kwaliteit en vormgeving.

In de jaren 1950-1960 groeide onder burgers met goede smaak eensgezindheid over de typering van de kitschobjecten. Een haast eindeloze lijst kreeg vorm: tuinkabouters, lieflijke ‘postuurkes’, sentimentele schilderijen van wenende kindjes, huisvlijt, het sneeuwbolletje, toeristische gadgets, …

Wat is Camp?

Bullsit
Meisjes2

Bij het aanbreken van de dolle sixties gingen kunstenaars en ontwerpers bewust op zoek naar een kitsch-gevoel. Met de pop art van Andy Warhol werden alledaagse voorwerpen omgevormd tot ware kunstobjecten. Het bewust hervormen van kitsch tot kunst en design, noemt men ‘camp’.

Het spel met kitsch en camp bereikt een eerste hoogtepunt in het Italiaanse antidesign van Memphis en Alchimia. Vervolgens nemen Franse designers als Jean-Paul Gaultier en Philippe Starck de fakkel over. Jongeren scheppen met objecten uit de fifties en sixties een eigen retro leefwereld.

De grenzen tussen kitsch en camp worden steeds vager. Na het sobere minimalisme is het hedendaagse design in de ban van een weldaad aan decoratieve motieven.

Wat is Design?

Eames Chaise
Sottsass Schaal

Het begrip ‘design’ definiëren is misschien wel even moeilijk als de vinger leggen op wat kunst juist inhoudt. Woordenboeken verschaffen geen eenduidige definitie. Het woord ‘design’ kent een brede waaier van betekenissen en waarden.

‘Most advanced and yet acceptable’ Raymond Loewy
‘Less is more’ Mies van der Rohe
‘Less is a bore’ anoniem
‘Form follows function’ Louis Sullivan
‘Design means something different to somebody else’ Stefano Marzano
‘Design is to design a design to produce a design’ John Haskett

Design Museum Gent hanteert een aantal kwaliteitsnormen waaraan design moet beantwoorden: functionaliteit, gebruiksvriendelijkheid, vernieuwing in vorm en functie, ecologische en esthetische waarden. Zowel unica als serieproductie, manueel of industrieel vervaardigd, worden verzameld en tentoongesteld.